بررسی تکوین مناسبات عینی ارتقاء سطح کمی و کیفی جوامع مختلف، در طول زمان، گویای این واقعیت ملموس و آشکار می باشد که روند بهبود کلی این جوامع، به صورتی ویژه متأثر از فرآیند تحقق عملکردها و اهدافی است که در بدو امر ریشه در اعمال فطرتی و ذاتی و سرشتی انسان ها بوده، سپس این اقدامات و افعال، به طور مستمر و متوالی، به موازات پیشرفت های همه جانبه، ادامه داشته تا اینکه سرانجام در یک برآیند همه جانبه به سعادت بشر در هر دو جهان منتهی خواهد گردید. و نماز و عبادات مرتبط با آن، در بطن و عمق این  اقدامات همچون نگینی منور انوار سهیلی خود را بیش از پیش در این کهکشان سراسر از درخشندگی معرفت و علم و ادب و اخلاق، تابیدن آغاز نموده و جهان را نورانی خواهد ساخت.

در حقیقت بهترین راه و روشی که (معنویت واقعی) را در کرانه های وسیع جهان توسعه داده و زندگی و زیستن را به صراحت و صداقت تفسیر می نماید و همچون یک منشور خدایی، تا ابد الدهر چراغی فرا راه رهجویان نور و اندیشه خواهد بود (نماز) و (نیایش) و معیارهای عقیدتی متصل به تلألو درخشان آزموده های سلسله مرتبط با عصمت و طهارت و نبوت و ولایت می باشد. در این میان امام خمینی(ره) به عنوان پرچمدار بزرگ انقلاب شکوهمند اسلامی ایران، به نوعی ویژه تمام عمر پربرکت خویش را یکسره در راه حق و حقیقت و طهارت و نماز و عبادت در طبق اخلاص قرار داده به طوری که اعمال و رفتار و سلوک وی، سرمشق تمامی افرادی خواهد بود که یگانگی پروردگار را (عملا) و (اثباتا) با اطاعت از فرامین آن دادار بی همتا، از دل و جان همواره پذیرفته و اعمال نموده اند.

نماز و عبادات و پرستش ذات باریتعالی از دیدگاه امام خمینی(ره)، دقیقا در راستای تحقق آرمان های بزرگ و تاریخی انسان های شیفته عدل و عدالت، جلوه می نماید.

۱) اهمیت نماز و نیایش از دیدگاه امام خمینی(ره)

حضرت امام خمینی(ره) در ارتباط با اهمیت فریضه نماز و وم اقامه آن در تمامی مراحل و ایام و همچنین برپایی نماز جماعت، بارها و بارها، این مهم را مطرح نموده و با تشریح جزئیات امر و تفسیر مفاهیم فقهی و علمی و عملی آن، امت اسلام را درخصوص اهمیت اساسی آن، بیش از پیش ارشاد می فرموده اند.

پرواضح است که فریضه نماز نه تنها بر تمامی اهل ایمان واجب است بلکه وم دقت نظر به جزئیات آن، افراد را در یک حیطه مقدسی از احکام تبیین شده و (مقرر گردیده) قرار می دهد که بالطبع آنان را به صورتی ویژه و بنیادین از خطا و گناه (در مقیاس های مختلف) باز می دارد.

امام راحل(ره) در همین ارتباط فرموده اند که:

در اسلام از نماز هیچ فریضه ای بالاتر نیست. چطور نماز را این قدر سستی می کنید در آن؟ از نماز همه این مسائل پیدا می شود. شما پروند ه هایی که در دادگستری ها در جاهای دیگر، دادگاه ها هست بروید ببینید. از نمازخوان ها ببینید پرونده هست آنجا از بی نمازها پرونده هست، نماز پشتوانه ملت است. سیدالشهداء در همان ظهر عاشورا که جنگ بود و آن جنگ بزرگ بود و همه در معرض خطر بودند وقتی که یکی از اصحاب گفت که ظهر شده است، فرمود که «یاد من آوردید نماز را و خدا تو را از نمازگزاران حساب کند» و ایستاد در همان  جانماز خواند. نماز یک کارخانه انسان سازی است. ما با ذکر خدا، با اسم خدا پیش برویم و نماز بالاترین ذکر خداست۱.

به عبارت واضح تر حضرت امام(ره) که خود یک رهبر جامع الشمول و آگاه بر تمامی مقدورات و دانسته ها و علوم و فنون بوده و از تمامی مسائل و مشکلات جهانی شناخت کامل داشته، در قبل از انقلاب زمانی که عده ای از افراد صحبت از سازش می کردند، ایشان ضمن اثبات توانمندی های آشکار و پنهان جامعه اسلامی، همواره بر اقامه نماز به عنوان یک امر مقدس و تعیین کننده و پراثر تأکید ورزیده و آن را نجات دهنده جامعه از چنگال شیاطین و اهریمنان و بدخواهان انقلاب اسلامی و امت واحده دانستند. درحقیقت یکی از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) توسعه و تقویت فرهنگ نماز و نمازخوانی و نیز برگزاری هر چه باشکوه تر نمازهای جماعت می باشد.